Een grote groep EU-landen waaronder Nederland maakt zich volgens ingewijden zorgen over de haast en gretigheid waarmee kopstukken Oekraïne in de armen sluiten. Ze trappen daarom op de rem bij het opstellen van een gezamenlijke verklaring die vrijdag naar buiten wordt gebracht.
Onder meer EC-president Urusula von der Leyen en Europese Raad-president Charles Michel zouden Oekraïne een veel korter toetredingstraject voorspiegelen dan realistisch is. De twee overleggen vrijdag met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky.
Von der Leyen is sinds de Russische invasie al drie keer naar Kyiv geweest. Ze complimenteert Oekraïne regelmatig met de hervormingen die het land doorvoert om te voldoen aan de eisen van de EU. Michel zei onlangs dat “kosten noch moeite moeten worden gespaard om de belofte zo snel mogelijk in realiteit om te zetten”.
Afgelopen juni kende de EU Oekraïne al ongewoon snel de status van kandidaat-lidstaat toe. Premier Denys Shmyhal sprak eerder deze week over toetreding “binnen de komende twee jaar”.
Volgens EU-bronnen zijn vooral oostelijke lidstaten als Polen en Litouwen erop gebrand Oekraïne zo snel mogelijk in de EU te krijgen. Andere landen willen de verwachtingen over de snelheid waarmee het door Rusland aangevallen land tot de EU zou kunnen toetreden temperen.
Oekraïne nog (lang) niet klaar voor toetreding
In de conceptverklaring voor de top van vrijdag erkent de EU volgens betrokkenen de vooruitgang die Kyiv boekt op het gebied van onder meer corruptiebestrijding. Maar tegelijk houdt ze vast aan de stappen die noodzakelijk zijn voor toetreding, zo zijn de 27 landen toch overeengekomen.
“Er is geen discussie over onze steun aan Oekraïne”, zegt een diplomaat. Maar de lidstaten worstelen wel met de manier waarop de boodschap dat te hard van stapel lopen op termijn schadelijk voor de EU kan zijn moet worden overgebracht.
Nederland heeft zich vanaf het begin terughoudend opgesteld over het kandidaat-lidmaatschap van Oekraïne. Premier Mark Rutte heeft Zelensky eerder ook gezegd dat er geen “sneltreinprocedure” bestaat.