Eerste reservisten opgeroepen, maar ‘Poetin gaat oorlog er niet mee winnen’

Het was een roerige dag in Rusland, waar de eerste reservisten vandaag hun oproep kregen. Dat zijn mensen die zich naast hun baan of studie parttime inzetten voor het leger. Veel van hen willen helemaal niet naar het front, ziet Ruslandcorrespondent Eva Hartog.

“De eerste reactie van de groep die het aangaat, is niet heel enthousiast”, zegt ze. “In mijn kennissenkring is de reactie uitsluitend negatief en wordt naar manieren gezocht om de maatregel te omzeilen.”

‘Verzet tegen oproep’

Op sociale media circuleren allerlei beelden die moeilijk onafhankelijk te verifiëren zijn. Zo zouden Russen zich verzetten tegen hun oproep. In deze video roept een man dat hij niet gaat vechten. 

Een journalist van de Britse krant The Guardian deelt onderstaande beelden op Twitter. Het zou gaan om een emotioneel afscheidsmoment, vandaag, tussen reservisten en familie:

In totaal heeft Rusland zo’n twee miljoen reservisten, waarvan er nu 300.000 worden opgeroepen. Maar het gebrek aan motivatie is een probleem, verwacht defensie-expert Patrick Bolder van het Haagse Centrum voor Strategische Studies. “De oorlog gaan ze er in ieder geval niet mee winnen.”

Vooral ook omdat het wel even gaat duren voordat ze aan het front kunnen worden ingezet. Ze hebben weliswaar ooit een militaire opleiding gehad, maar geen gevechtstraining zoals de professionele soldaten die al maanden voor Rusland in Oekraïne actief zijn. 

‘Paar maanden nodig’

“Ze weten hoe ze moeten marcheren en misschien hoe ze een wapen kunnen afvuren”, zegt Bolder. “Maar je moet er een eenheid van maken, ze laten samenwerken. Dat is complex. Als je het goed wilt doen en ze niet voor de gehaktmolen wilt sturen, heb je wel een paar maanden nodig.”

De vraag is of Rusland ze die tijd zal gunnen. Het gaat de Russen de laatste tijd niet voor de wind in de oorlog en de huidige strategie lijkt vooral gericht op consolideren wat ze nu in handen hebben. “Het kan natuurlijk zijn dat ze even een korte opleiding krijgen om de verdedigingstaken over te nemen van Russen die er al lang staan”, zegt Bolder.

Dat zou dan gaan om het bemannen van loopgraven of het bedienen van artillerie, maar complexe aanvalsoperaties zullen de reservisten niet uitvoeren. Op die manier kan Rusland de manschappen rouleren en de soldaten die er nu staan wat rust geven. “Zo help je ze de winter door, en dan kunnen ze daarna weer volle bak.”

Kansen voor Oekraïne

Bolder ziet daarbij wel kansen voor Oekraïne. “Als ze slim zijn, wachten ze tot die reservisten er zijn en vallen ze dan aan.”

Een ander probleem dat Rusland heeft, is dat het materieel op begint te raken. Er is al veel verloren gegaan, en in sommige door Oekraïne terugveroverde gebieden zijn de Russen zo halsoverkop vertrokken dat ze hun tanks hebben achtergelaten. 

Als de nieuwe mankrachten naar het front worden gestuurd, kan het goed dat ze met oud materieel aan de slag moeten. Terwijl Oekraïne juist heel veel moderne wapens heeft gekregen van het Westen. “Als dat gebeurt, zijn ze geen partij”, vreest Bolder. “Dan worden ze echt kanonnenvlees. Dat is wel heel pijnlijk om te zien.”

Kremlin ontkent paniek

Het zou een mogelijke verklaring kunnen zijn voor de paniek onder veel Russen, die overigens door het Kremlin wordt ontkend. Gisteren al braken massale protesten uit na de aankondiging van president Poetin. Meer dan 1300 demonstranten zijn opgepakt. Meer daarover in deze video:

Ook kwamen gisteren al berichten van mensen die het land probeerden te ontvluchten. Directe vluchten naar Turkije en Armenië, twee landen waarvoor Russen geen visum nodig hebben, raakten uitverkocht. Vandaag voegde de Finse grenswacht daaraan toe dat het aantal Russen dat de grens met Finland wil oversteken, ‘duidelijk is toegenomen’. 

Maar ook dat brengt risico’s met zich mee. Het Russische parlement nam gisteren direct een wet aan die regelt dat Russen die ‘niet luisteren naar een bevel tijdens een staat van beleg’ gevangenisstraffen van twee tot drie jaar riskeren.